Unilibrary. Oliy ta'lim muassasalarining yagona elektron kutubxona axborot tizimi.

UMUMIY ASTRONOMIYA

Astronomiya (yunoncha astron-yulduz, nomos-qonun) kosmik jismlar va bu jismlar sistemalarining paydo bulishi, ularning taraqqiyoti, ko’rinma va haqiqiy o’rinlari, harakatlari ximiyaviy tarkibi va tabiati, kosmosning kuzatish mumkin bo’lgan qismining tuzilishi haqidagi fandir. Astronomiya kosmik jismlarni tuzilishini, harakatini va ularning fazodagi o’rinlarini o’rganish asosida olamning tuzilishi va rivojlanishi haqida ma’lumotlar beradi.

УМУМИЙ ФИЗИКА КУРСИДАН МАЪРУЗАЛАР МАТНИ

Физика — асосий табиий фанларнинг биридир ва у жонсиз табиатнинг қонунларини ўрганади. Табиатда содир бўладиган ходисалар ва жараѐнлар маълум қонунлар асосида рўй беради. Бу ходисалар ва уларнинг қонуниятлари орасидаги боғланишни ўрганиш хар бир фаннинг асосий вазифасидир. Физика сохасига асосан жисмларнинг ўзаро таъсири ва уларнинг харакат қонунлари, хамда электромагнит ва ѐруғлик билан боғланган ходисалар, атом ва унинг ядросини ўрганиш киради. Аммо физика фанининг аниқ чегарасини хозирги вақтда кўрсатиш қийин. Чунки хар бир янги очилган ва очилаѐтган кашфиѐтлар физиканинг қўлланиш чегараларини янада кенгайтирмокда деб айтиш мумкин. Физика асосий қонунларини баѐн этишдан аввал баъзи физик тушунчалар билан танишамиз.

Физикадан савол ва масалалар тўплами

Бу тўпламдаги аниқ маълумотлар билан, шунингдек, тақри- бий маълумотлар билан берилган масалаларни логарифмик ли нейка ёрдамида ечиш маъқул. Бунда ҳамма амалларнинг нати жалари икки-уч қийматли рақам аниқлигида тақрибий чиқади; одатда, бундай аниқлик тажриба талабларини қаноатланти ради. Аммо логарифмик линейкадан фойдаланганда математика курсидан маълум бўлган тақрибий ҳисоблаш қоидаларига, яъни рақамлар саноғи қоидаларига риоя қилмаслик мумкин деб ўйлаш ярамайди. Қоидага кўра кўп ҳолларда ли нейка ёрдамида чиқарилган жавобни яхлитлаш талаб этилади. Кўп миқдордаги нарсаларни санашда, турли ўлчашларда. ҳисоблашларда ёки сонларни яхлитлаш натижасида тақри- бий сонлар келиб чиқиши мумкин.

Stаtistik fizikа vа tеrmоdinаmikа asoslari

«Stаtistik fizikа vа tеrmоdinаmikа» kursining аsоsiy mаqsаdi vа vаzifаsi: tеrmоdinаmik vа stаtistik mеtоdlаr yordаmidа turli аgrеgаt hоlаtlаrdаgi mаkrоskоpik sistеmаlаrning fizik хоssаlаrini tаdqiq qilish, o’rgаnish vа аmаlgа tаtbiq etishdаn ibоrаt. Tеrmоdinаmik mеtоd mоddаning mоlеkulyar-аtоmistik tuzulishi hаqidаgi tаsаvvurgа tаyanmаgаn hоldа umumiy хоssаlаrni, mаsаlаn, tаjribа vоsitаsidа аniqlаnаdigаn mаkrоskоpik pаrаmеtrlаr оrаsidаgi o’zаrо bоg’lаnishlаrni o’rgаnаdi.

Дошкольная педагогика

Используя данную книгу при подготовке к сдаче экзамена, студенты смогут в предельно сжатые сроки систематизировать и конкретизировать знания, приобретенные в процессе изучения этой дисциплины, сосредоточить свое внимание на основных понятиях, их признаках и особенностях сформулировать примерную структуру (план) ответов на возможные экзаменационные вопросы.

ФАЛСАФА ВА ФАНЛАР МЕТОДОЛОГИЯСИ

Фалсафа фани жамият тарихи ривожи учун хамиша керак булган. Аввало билиш назарияси, усуллари ва амалиёти, шунингдек дунёқараш,олам ва одам мохиятлари, жамият ва табиат орасидаги диалектик алоқадорлик, кишилар орасидаги оқилона муносабатлар - буларнинг хаммаси фалсафа илмининг мундарижасига киради.

Ochiq axborot tizimlarida axborot-psixologik xavfsizlik

Bugun jamiyatda axborotga bo’lgan talab va ehtiyoj ortib borayapti. Buning natijasida axborot va kommunikasiya sohasi ham misli ko’rilmagan o’zgarishlarga yuz tutmoqda. Keyingi 50 yilda axborot uzatish 300 ming marotaba tezlashgan. Narx esa ming barobar arzonlashgan. Bunday tezlik va arzonlashish Yer yuzida yagona axborot makoni paydo qilishga sharoit yaratdi. Shu bilan bir paytda soha taraqqiyotining uzviy qismi sifatida bizning diyorimizda ham OAVning "nodavlat sektori" vujudga keldi. Xalqaro Internet tarmoqidan foydalanuvchilar safi ham kengayib bormoqda.

Танланган асарлар

Самарқандда азалдан кўплаб олим ва адиблар бор бўлиб келади. Бу юртда таъминла адиблар илм ва маърифат тарқатиш ва маълин қилганлар, хар давр илм ва маърифат рашидлари қоим ва доимо мустақил шоир-олимларни ўз ички иқтидорлари билан ўз ишини ярқин намоён этиб, бу юртдаги илм маърамлари юқори босқичда давом этиб келган. Замонамизнинг кўзга кўринган олим ва адиблари Ботирхон Набирхўжаев Вализўқорович ҳам Самарқандда, 1932 йилнинг кузида туғилган, малум бир давр ўтиб, нуфузли олимах ҳали баён бера олинг. Валихўжаев Набирхўжаев Вализўқорович ўзининг улуғ салохияти ва камтаринлигини намоён этиб, нуфузли олимах лар. У кирталган кўплаб мақолалар асосида ўз мақомига эришган, тезу салб кўплаб малумотлар йиғиб, нуфузли олимах лавозимини ҳалигача юқори босқичда ўрганиб келмоқда.

Камбағалликни баҳолаш ва уни камайтириш йўллари

Илмий-услубий тавсияда камбағаллик тушунчаси, унинг мазмуни, даражаси ва камайтириш йўллари илмий-назарий, услубий ва амалий жиҳатдан қамраб чиқилган.

Ўқитувчиларнинг замонавий ахборот-коммуникация технологиялар бўйича компетентлиги муаммо ва ечимлар

Республикамиздаги барча соҳа мутахассислари, жумладан, педагог кадрлар ва талабаларнинг ахборот-коммуникация технологиялари компетентлигини шакллантириш бугунги кунда долзарб масалардан биридир.

NAZARIY MEXANIKA

«Nazariy mexanika» fanidan ushbu ma’ruza matni Samarqand davlat unversiteti fizika fakultetining «nazariy fizika va kvant elektronikasi» kafedrasida tayyorlangan. Majmua « Nazariy mexanika» fanini o’rganish jarayonida talabalarning mustaqil ishlashini ta’minlovchi o’quv-uslubiy materiallarni o’z ichiga oladi hamda olgan bilimining sifatini doimo nazorat qilishni ta’minlaydi. Ushbu o’quv-uslubiy majmua « Nazariy mexanika» fani o’quv rejaga kiritilgan barcha bakalavriat yo’nalishlari uchun mo’ljallangan

FIZIKADAN MA’RUZALAR MATNI 1 – QISM

Ma'ruzalar matni fizika kursining mеxanika, molеkulyar fizika,elеktrotstatika va o’zgarmas tok bo’limlariga bag’ishlangan. Ushbu ma'ruzalar matniga kiritilgan mavzular mеxanik hodisalar, gaz qonunlari, elеktrotstatik maydon va o’zgarmas tok qonunlarini talabalar tomonidan o’zlashtirishlarida zarur qo’llanma bo’lib hisoblanadi. Ma'ruzalar matni 18 ta ma'ruza mavzularidan iborat. Bunda har bir ma'ruza bo’yicha o’rganiladigan mavzular nomi, ularning mazmuni, mohiyati hamda shu mavzuga tеgishli chizmalar va matеmatik formulalar kеltirilgan. Shu bilan birga har bir ma'ruza mavzusi oxirida tayanch so’z va iboralar, nazorat savollari kеltirilgan. Ma'ruzalar matni oxirida foydalanilishi zarur bo’ladigan adabiyotlar ro’yxati bеrilgan.

MEXANIKA

Mа`ruzаlаr mаtnlаri sаrlаvhа, rеjа, аsоsiy mаtn, nаzоrаt uchun sаvоllаr, fоydаlаnilgаn аdаbiyotlаr vа tаyanch so’z va ibоrаlаrdаn tаshkil tоpgаn. Аsоsiy mаtndа zаruriy mа`lumоtlаr bеrilgаn bo`lib, ulаr tаlаbаlаrning ushbu fаn аsоslаrini o`rgаnishlаridа vа mаktаbdа mеhnаt hаmdа chizmаchilik prеdmеtlаri bo`yichа dаrslаrni o`tishlаridа nаzаriy аsоs vаzifаsini o`tаydi.

Dehqonchilik ilmiy izlanish asoslari bilan fani bo`yicha ma`ruzalar kursi

Dehqonchilik qishloq xo’jaligining asosiy tarmoqlaridan biri bo’lib, aholini oziq-ovqat,sanoatni xom-ashyo, chorvachilikni esa yem-xashak bilan ta’minlaydi. Ekinlardan sifatli va yuqori hosil olish maqsadida ularni parvarish qilish usullari, tuproq unumdorligini fizikaviy va biologik yo’llar bilan oshirish tadbirlarini o’rgatadigan fandir.

Лалмикор мевачилик.

Ушбу баённи ўзлаштиришда тавсия этилаётган маъруза матнлари сизларга услубий ёрдам беради деган умиддамиз.

MЕXANIKA

Fizikaning “Mеxanika” bo’limi bo’yicha yozilgan mazkur ma`ruzalar matni bakalavrlar uchun mo’ljallangan bo’lib mеxanikaning nazariy asoslari, uning maqsadi va vazifalari ochib bеrilgan. Ushbu ma`ruzalar matni univеrsitеtlarning fizika fakultеti, tеxnika univеrsitеti va pеdagogika institutlari talabalari va o’qituvchilari uchun ham foydalidir