Unilibrary. Oliy ta'lim muassasalarining yagona elektron kutubxona axborot tizimi.

Калийли тузлар ишлаб чиқариш назарияси ва технологик ҳисоблари. Иккинчи китоб

Ушбу дарсликнинг иккинчи китобида хлорсиз калийли тузларни турлари, олиш усуллари, уларнинг халк, хужалигидаги ахамияти хакида маълумотлар берилган.

ЎРТА ОСИЁ ТОҒЛАРИНИНГ ҚАДИМГИ МУЗЛИКЛАРИ

Урта Осиё тоғлари ўзининг геологик тарихида жуда кўп хилма-хил жараёнларни ўтган. Бир даврларда (бундан тахминан 2200 млн йил бурун) бу тоғлар бутун- лай бўлмай, улар ўрнини денгизлар ва океанлар эгалла- ган. Бу денгиз ва океанлар туби тоғ пайдо бўлиш про- цесслари натижасида кўтарилиб, уларнинг ўрнида тоғлар вужудга келган тоғлар эса кейинги геологик жараёнлар таъсирида емирилиб, улар ўрнида паст тоғлар ва паст- текисликлар ҳосил бўлган. Пасттекисликларнинг катта қисми яна денгиз сувлари билан қопланган

ФУҚАРОЛИК ПРОЦЕССУАЛ ҲУҚУҚИ

Ушбу дарслик Давлат таълим стандарти асосида тузилган "Фуқаролик процессуал хукуки" фани дастурига мувофик ҳамда шахсга йўналтирилган, ривожлантирувчи ва мустакил таълим олиш технологиялари, тамойиллари ва талаблари асосида тайёрланган. Дарсликда фукаролик процессуал хукукига оид барча масалалар батафсил кўриб чикилади. Мазкур дарслик нафакат малака ошириш ва олий ўқув юрти тингловчи ва талабалари учун, балки прокуратура ходимлари, фукаролик ишлари бўйича судларнинг судьялари, адвокатлар, шунингдек кенг китобхонлар оммаси учун ҳам мўлжалланган. Дарсликдан фукаролик процессуал ҳукуки; иктисодий процессуал ҳукуки, хакамлик жараёни ва медиация ихтисослиги доирасида илмий тадкикот ишларини олиб бораётган докторант ва мустакил изланувчилари фойдаланиши мумкин

OʻZBEKISTON RESPUBLIKASINING JINOYAT PROTSESSI

Mustaqillik yılları mamlakatimizda sud-huquq tizimini demok ratlashtirish, jinovat, jinovat-protsessual qonunchiligimi liberallashtirish, inson huquq va erkinliklarining har tomonlama himoya qilinishini ta'minlovchi mustaqil sud hokimiyatini shakllantirishga yo'naltirilgan keng ko'lamli ishlar amalga oshirilganligi bugun xalqaro hamjamivat ning katta e'tiborn va e'tirofiga sazovor bo'lmoqda. O'zbekiston Respublikası Prezidenti Islom Karimov ta'kidlaganidek, «Mamlakatimizni demokratik yangilashning bugungi bosqichdagi eng muhim yo'nalishlardan biri bu qonun ustuvorligi va qonuniylikni mustahkamlash, shaxs huquqi va manfaatlarini ishonchli himoya qilishga qaratilgan sud-huquq tizimini izchil demokratlashtirish va liberallashti rishdan iboratdirs

ХОРИЖИЙ МΑΜΛΑΚΑΤΛΑΡ ДАВЛАТИ ВА ҲУҚУҚИ ТАРИХИ І кисм

Ушбу дарслик Хорижий мамлакатлар давлати ва ҳуқуқи тарихининг биринчи даври қадимги дунё давлати ва ҳуқуқи тарихига бағишланиб, унда мазкур ўқув курси ўрганадиган масалалар доираси, уларга ёндашиш усуллари, унинг вазифаси, даврларга бўлиб ўрганилиши, аҳамияти, ижти моий ва ҳуқуқий фанлар тизимида тутган ўрни ва улар билан ўзаро ало қадорлиги, қадимги Шарқ ва антик дунё мамлакатларида давлат ва ҳуқуқ- нинг келиб чиқиши, ривожланиши сабаблари, хусусиятлари, ижтимоий ва давлат тузуми ҳуқуқининг асосий белгилари каби масалалар ёритилган. Унда хусусан Қадимги Шарқ мамлакатларидан Миср, Месопотамия дав латлари, Хиндистон ва Хитойнинг, антик дунё мамлакатларидан қадимги Юнонистон давлатлари (Афина, Спарта) ва Римнинг давлат ва ҳуқуқ тарихи баён қилинган.

MA'MURIY HUQUQ

Ushbu darslikda mamlakatni modernizatsiya va isloh qilish sharoitida davlat boshqaruvining mazmun-mohiyati, ma'muriy huquq predmeti, uslubi, tizimi va manbalari, ma'muriy-huquqiy normalar va munosabatlar; ma'muriy huquq subyektlari, ma'muriy huquqiy shakllar va uslublar, ma'muriy javobgarlik, ma'muriy jarayon va ma'muriy huquqbuzarliklar bo'yicha ish yuritish, shu- ningdek, davlat boshqaruvida qonuniylik va intizomni ta'minlash singari asosiy ma'muriy-huquqiy institutlar yoritib berilgan. Darslik Ma'muriy huquq fani dasturi asosida tayyorlangan boʻlib, huquqshunoslik mutaxassisligi bo'yicha ta'lim olayotgan talabalarga, ta'lim muassasalari aspirantlari va o'qituvchilariga, shu- ningdek, ma'muriy huquq masalalari bilan qiziquvchi keng kitob- xonlar doirasiga mo'ljallangan

XO'JALIK (TADBIRKORLIK) HUQUQI

O'zbekiston Respublikasi bozor munosabatlariga o'tish davrida iqtisodiyot- ning turli sohalarini malakali yuristlar bilan ta'minlash bugungi kunning dolzarb vazifalaridan biridir. Huquqshunoslik yo'nalishidagi va boshqa ixtisoslashgan kasb- hunar kollejlari talabalari ham «Xo'jalik (tadbirkorlik) huquqi fanini chuqur egallashlari lozimdir. Shuning uchun «Xo'jalik (tadbirkorlik) huquqi fanidan yozilgan ushbu darslik kasb-hunar kollejlari uchun tuzilgan dastur asosida tayyorlandi. Ushbu darslik huquqshunoslik va boshqa ixtisoslashgan kasb-hunar kollejlari talabalari uchun hamda tadbirkorlik faoliyatini yuritayotgan shaxslar- ning foydalanishlari uchun mo'ljallangan

ХАЛҚАРО МОЛИЯ МУНОСАБАТЛАРИ

Дарсликда халқаро молия муносабатларининг предмети, вази фалари ва таркибий тузилиши ўрганилган. Шунингдек унда миллий хўжалик ва халқаро молия муносабатларининг аҳамияти, жаҳон ва люта тизими ва унинг ривожланиш босқичлари, валюта бозори, валюта операциялари, валюта сиёсати, мамлакатнинг тўлов балан си, халқаро савдо ва уни молиялаштириш, халқаро ҳисоб-китоблар, халқаро кредит ва хорижий инвестициялар, халқаро лизинг, суғурта ва солиқ муносабатлари кенг ёритилган. Халқаро молия муносабатларида қўлланиладиган тушунчаларга таърифлар, статистик маълумотлар жадваллар шаклида келтирил ган.

Халқаро ҳуқуқ

Ушбу китоб халқаро (оммавий) ҳуқуқ фани бўйича ўзбек тилидаги илк дарсликлардандир. Унда ҳозирги замон халқаро ҳуқуқининг келиб чиқиши ва ривожланиши, унинг асосий тушунчалари ва принципла ри, институтлари ва соҳаларининг тараққиёт қонуниятлари ўз аксини топган. Мавзулар Ўзбекистон Республикасининг халқаро-ҳуқуқий ама- лиётидан келиб чиққан ҳолда очиб берилган. Дарслик олий юридик ўқув юртларининг талабалари, аспирантла- ри, докторантлари, ўқитувчилари, Ташқи ишлар вазирлиги ва бошқа халқаро муносабатлар соҳасига ихтисослашган идоралар, ташкилот ларнинг ходимлари учун ҳамда халқаро ҳуқуқ муаммолари билан қизи қувчи кенг китобхонлар оммасига мўлжалланган

ХАЛҚАРО ҲУҚУҚ

Жаҳондаги жиддий ўзгаришлар республикамиз ҳаётига шид- дат билан кириб келмоқда. Давлатлар ўртасидаги халқаро ало қалар, ўзаро манфаатдорлик, тинчлик, инсон ҳуқуқи, атроф му ҳитни муҳофаза қилиш ва бутун инсониятни қизиқтирувчи шу каби масалаларни ҳал қилиш учун қулай халқаро ҳуқуқий шаро- ит яратиш мақсадида ривожланмоқда. Узбекистон Республикаси давлат мустақиллигини қўлга ки ритиши билан халқаро ҳуқуқнинг тенг ҳуқуқли субъектига айлан ди. У жаҳон ҳамжамиятида фаол қатнашмоқда, хорижий давлат лар билан халқаро ҳамкорлигимиз мустаҳкамланмоқда. Республи камизнинг шартномавий ва дипломатия тажрибаси кенгаймоқда. Бу масалаларни тўғри тартибга солишда «Халқаро ҳуқуқ» дарслиги муҳим аҳамиятга эга

УМУМИЙ ЭКОЛОГИЯ

Мазкур дарслик экологиянинг илмий, назарий асосларини ташкил этиб, у ҳозирги илм-фаннинг янги маълумотлари асосида Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги томонидан тасдиқланган экологик таъ лим ва тарбияни ривожлантиришга мўлжалланган дастурлар асосида тайёрлан Дарсликда экология тарихи, вазифалари, иқлим омиллари ва уларнинг ти рик организмларнинг ўсиши, кўпайиши ҳамда тарқалишига таъсири, турлар пинг турли биоэкологик бирликларини ҳосил қилиш қонунлари, ўсимлик ва ҳайвонларнинг ҳаётий шакллари, организмлар ўртасидаги биотик муносабат лар, сув, тупроқ экологияси, популяция ва биоценозлар экологияси, эколо гик системалар, уларнинг тузилиш қонунлари, биосферанинг таърифи, инсон экологияси, замонавий экологик муаммолар ва уларни ечишга оид чора-тад бирлар назарий асосланган ва етарли маълумотлар орқали баён этилган

RIM XUSUSIY HUQUQI

Mustaqil davlat - 0 ‘zbekiston izchil ravishda huquqiy demokratik davlat qurishga kirishdi. Ozod mamlakatimizning jahondagi ilg‘or huquqiy davlatlar hamjamiyatiga ongli ravishda kirib borishi har bir fuqaroning o‘z huquq va burchlaridan yaxshi xabardor bo‘lishini, ulardan to‘g ‘ri foydalanishini va ularni og'ishmay bajarishini talab etadi. Bu sohada, albatta, xususiy huquq masalalari alohida o'rin tutadi. Zero biz bozor iqtisodiyotiga о‘tar ekanmiz, mamlakatimizda xususiy mulkchilikning huquqiy va iqtisodiy asoslari qaror topmoqda. Demak, fuqarolarimiz, birinchi galda, huquqshunoslarimiz va huquqni muhofaza qiluvchi idoralaming xodimlari xususiy huquq masalalarini teran tushungan bo‘lishlari kerak.

Ўзбекистон Республикасининг хўжалик процессуал ҳуқуқи

Хўжалик процессуал ҳуқуқи бўйича тайёрланган ушбу дарслик, да- стур асосида ёзилган бўлиб, Ўзбекистон Республикаси ўз мустақилли гига эришгандан кейин қабул қилинган Хўжалик процессуал кодекси, фуқаро ва хўжалик субъектларига тегишли бошқа қонунлар асосида тайёрланган ўзбек тилидаги биринчи дарсликдир. Дарсликда хўжалик судларининг фаолияти бошқа судлар каби одил судловни амалга оширадиган суд ҳокимияти қаторига кирадиган суд экан- лигига, мулкчиликнинг турли шаклларига асосланган корхоналар, му- ассасалар, ташкилотлар ўртасидаги, шунингдек тадбиркорлик ўртаси даги иқтисодиёт соҳасида ва уни бошқариш жараёнида вужудга келади- ган хўжалик низоларини Олий хўжалик суди ва жойлардаги хўжалик суд- лари томонидан қонунда белгиланган ваколатлари доирасида хўжалик процессуал воситалар орқали амалга ошириш тартиблари

BOSHLANG'ICH TA’LIMDA NUTQ MADANIYATI

Ushbu darslik 60110500-Boshlang‘ich ta’lim yo‘nalishidagi talabalar uchun mo'ljallangan darslik “Boshlang‘ich ta’limda nutq madaniyati” ning mazmuni, maqsadi va vazifalari, boshqa fanlar bilan aloqasi, nutq madaniyati tarixi va notiqlik san’ati, nutqning og‘zaki va yozma shakllari.

OʻZBEKISTON RESPUBLIKASI KONSTITUTSIYASINI O'RGANISH

Darslik O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi va u asosida qabul qilingan qonunlarga tayangan holda yozilgan bo'lib, unda Konstitutsiyaviy institutlar va normalarning ahamiyati, inson huquq va erkinliklari, burchlari va kafolatlari haqida, shuningdek, 2002- yil 27-yanvarda o'tkazilgan umumxalq referendumi natijalariga ko'ra hamda uning asosida qabul qilingan 2003-yil 24-apreldagi O'zbekiston Respublikasining Qonuniga muvofiq Konstitutsiya- mizning XVIII, XIX, XX, XXIII boblariga tuzatish va qo'shimchalar kiritilgan normalar mohiyati, davlat va jamiyat qurilishi, sud-huquq sohasida amalga oshirilayotgan demokratik islohotlar o'z ifodasini topgan.

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ЖИНОЯТ ҲУҚУҚИ КУРСИ 3 ШАХСГА ҚАРШИ ЖИНОЯТЛАР. ТИНЧЛИК ВА ХАВФСИЗЛИККА ҚАРШИ жиноятЛАР

Мазкур дарслик Ўзбекистон Республикаси Жиноят кодексига 2011 йил 1 январгача киритилган қўшимча ва ўзгартишлар инобатга олинган ҳолда тайёрланган. Унда амалдаги жиноят қонуни, тергов ва суд амалиёти, Ўзбекистон Республикаси Олий суди Пленуми қарорлари асосида жиноят ҳуқуқи Умумий ва Махсус қисми масалалари ёритилган. Дарслик беш томдан иборат. Биринчи икки томи ЖК Умумий қисмига бағишланган. Биринчи томида жиноят қонуни ва жиноят тушунчаси ёритилган.